THIẾU KHANH ** CHỮ QUỐC NGỮ DƯỚI MẮT MỘT NHÀ CAI TRỊ PHÁP CUỐI THẾ KỶ XIX

Gần một tuần nay không khoẻ, không ngồi làm việc được, bèn nhân đó nghỉ ngơi và đọc hết cuốn sách CHÍNH SÁCH GIÁO DỤC TẠI NAM KỲ CUỐI THẾ KỶ 19 do anh Lại Như Bằng vừa gởi tặng.

Cuốn sách là bản dịch các tập tài liệu: “Tiếng Pháp và Nền Học Chính taị Đông Dương (La langue française et l’enseignement en Indo-chine), gồm những “thông tri” của Etienne Francois Aymonier, Giám đốc Trường Thuộc địa tại Paris được đọc trong hai Hội nghị Thuộc địa tổ chức tại Paris vào hai năm 1889  và 1890, và bài phản biện của Emile Roucoules, hiệu trưởng Trừờng Trung học Chasseloup-Laubat ở Sài Gỏn: “Tiếng Pháp, chữ quốc ngữ và nền học chính tại Đông Dương – trả lời ông Aymonier” (La langue française, le quốc ngữ  et l’enseignement en Indo-chine  - Réponse à M. Aymonie,r”  và một bài viết khác cũng của Emile Roucoules, “Nghiên cứu về giáo dục công ở Nam Kỳ (Etude sur l’instruction publique en Cochinchine.” 

NGUYỄN AN BÌNH ** KHI TA VỀ

Khi về trú dưới hiên mưa

Soi đèn bạch lạp đêm vừa sang canh

Dưới trăng nghe trống trường thành

Dặm xa ngựa mỏi cũng đành buông cương.

THY AN ** Độc thoại tháng 8

đùa với mặt trời như một trò chơi 

nhắc nhở thuở xưa giỡn nắng

niềm vui hiện ra trong phút giây

gió mát tấm lưng gầy 

giật mình bàn tay chạm

ừ nhỉ còn bên nhau

lời ca của chim rưng rưng

buổi sớm mai thật ngọt

CMoney : Không để ý, không tranh cãi, không tức giận

Trong thời đại hiểm ác này, cuộc sống lúc nào cũng đầy rẫy những con người xấu xa và những chuyện tồi tệ. Bạn không làm hại người khác cũng tự nhiên có người chủ động đến làm hại bạn. Gặp phải những người ngang tàng không nói lý lẽ như vậy, cách đối phó tốt nhất chính là học hỏi triết lý nhân sinh từ con rùa.

Trần Vấn Lệ ** Thưa Dần Tiếng Chim Hót Ở Sài Gòn*

Vườn Tao Đàn hẹp dần. Thảo Cầm Viên cũng vậy. 

Màu xanh còn chút ấy, ngày từng ngày thớt thưa...

Những đàn chim báo mùa/ lâu rồi đi đâu hết?

Nhiều loài chim bị giết...nên dĩ nhiên hết kêu!

TRANG LUÂN ** LÁ THƯ MÙA ĐẠI DỊCH

         Anh Th. thân mến,                

    Tôi viết lá thư này cho anh, vào buổi tối thật ảm đạm tại thành phố Anaheim thuộc miền Nam Cali.  Từ chỗ tôi đang ở, muốn chạy xuống khu Little SàiGòn, tôi phải tốn mất vào khoảng gần 30 phút lái xe.  Nói tới Cali, chắc anh sẽ hình dung ra, đấy là một vùng đất hiền hòa, ấm áp.  Vùng đất mà hầu hết người Việt mình đều qui tụ về đây để lập nghiệp, sinh sống.   Vúng đất còn được mệnh danh là thủ đô của người Việt tỵ nạn trên đất nước hiệp chủng đầy màu sắc phong phú này.  Ở đây, đi đâu anh cũng thấy người Việt!  Chợ Việt.  Hàng quán cùng các bảng hiệu đều bằng chữ Việt.  Đặc biệt nhất, là mọi sinh hoạt ở nơi đây, đều giao dịch với nhau bằng ngôn ngữ mẹ đẻ anh ạ.  Về đây, anh sẽ có cảm tưởng, giống như anh đang đứng ở giữa lòng của thành phố Sài Gòn năm nào.

Trần Mạnh Hảo ** PHÙNG QUÁN: THÈM ĐƯỢC LÀM NGƯỜI

Sau vụ “Nhân Văn giai phẩm” ( 1955-1957), Phùng Quán ( 1932-1995) bị đuổi khỏi quân đội, đuổi khỏi Hội Nhà Văn, bị kiểm điểm quy tội đại phản động vì dám viết bài thơ “Lời mẹ dặn” in trên báo “Nhân Văn” năm 1956 và bài thơ “Chống tham ô lãng phí” viết năm 1957 cũng in trên báo “Nhân Văn”; cả gan dám quần tam tụ ngũ với bọn “đại phản động, đám chống đảng dòi bọ xấu xa, dám hút xách, đĩ điếm gián điệp cho Mỹ Diệm” ( lời thóa mạ của báo “Nhân Dân”) gồm : Phan Khôi, Văn Cao, Nguyễn Hữu Đang, Thụy An, Trần Dần, Lê Đạt, Hoàng Cầm, Phùng Quán, Trần Đức Thảo

Hoàng Hương Trang ** MINH OAN TRẦN KHẮC CHUNG VÀ HUYỀN TRÂN CÔNG CHÚA”

Từ xưa đa số người Việt mặc nhiên cho rằng Trần Khắc Chung và Huyền Trân công chúa là một mối tình. Họ kể truyền miệng đời này qua đời khác thành ra vô tình đã “Đóng Đinh” đó là một mối tình như có thực. Chính tôi từ mấy chục năm qua cũng tin như vậy. Cứ cho là trước khi đi làm vợ vua Chiêm Chế Mân, Huyền Trân công chúa đã có ý tình dan díu với Trần Khắc Chung, nên khi Chế Mân chết, vua Trần sai Khắc Chung đi cứu con gái khỏi bị hỏa thiêu chết theo chồng theo phong tục của hoàng gia Chiêm Thành, thì hai người “Tình cũ” lại được “tái hợp”. Cuộc cứu hộ công chúa thành công và hai người lênh đênh trên biển một thời gian khá dài có đến hàng năm, mới về tới Thăng Long.

thơ THY AN

Uẩn khúc mùa hạ

ngồi nhìn mùa hạ với nhiều câu hỏi

sợi tóc nào chẳng thay màu

và hoa nào không héo ?

lời thơ đôi lúc bay lên cao như mong đợi

lại có khi rơi xuống vực sâu

đất trời vẫn vậy không thay đổi

GS LÊ ĐÌNH THÔNG ** GS VŨ QUỐC THÚC VỮNG VÀNG TRẢI QUA THỜI BIẾN

Chiều 14/08/2020 giữa mùa hè nóng nực, trong đêm tối, ngôi sao Sirius (Thiên lang - Canicule) sáng rực trên nền trời oi bức, chúng tôi đến thăm GS Vũ Quốc Thúc tại nhà riêng ở Nanterre. Thời gian cách ly vừa qua phải chăng đã là một ‘‘thời biến’’ (時 變) khắp nơi trên thế giới, như tựa đề cuốn hồi ký của GS Thúc ? Tuy đã ngoài trăm tuổi, Thầy Thúc vẫn minh mẫn, giọng nói sang sảng nói lên một sức sống mãnh liệt. Thầy chính là kẻ sĩ thời nay, luôn ưu thời mẫn thế :

Khí hạo nhiên chí đại chí cương

So chính khí đã đầy trong trời đất.