LÊ VĂN SÂM ** Tiếng Lóng của Sài Gòn xưa

.

Một thời, một nơi chốn nào đó, trong đời sống ngôn ngữ dân gian lại nảy sinh ra một số tiếng lóng, một số thành ngữ, một câu hát nhại theo câu hát chính phẩm, hầu hết là để châm biếm, tạo nên nụ cười, hay có khi là để răn đe, tìm sự hoàn thiện trong cuộc sống, chúng chỉ sống một thời rồi tự biến mất, nhường chỗ cho đoạn đời "tiếng lóng" khác đến thay thế. Do đó, việc ghi chúng lại để đọc vui chơi hay phục vụ nghiên cứu văn học dân gian, chỉ có giá trị, khi ghi rõ định vị địa lý và thời gian.

Trần Dzạ Lữ ** Có tuổi nào không cần?

tranh Lương Trường Thọ

Có tuổi nào không cần bầu bạn

Để sẻ chia ấm lạnh đời mình?

Con chim lẻ...bầu trời tắt nắng

Là mưa mù, kỷ niệm buồn tênh...

Gió thông thốc vào hồn của em

Đừng nói là hóa đá trái tim

Gã lang bạt chùng lòng, chẳng lạ

Giấu sao đành nỗi nhớ vô biên?

NGÔ ĐÌNH CHƯƠNG ** Giã biệt cầu Khang

Đành lặng lẽ ra đi

Như khi vừa mới đến

Xa nhau biết nói gì

Cánh chim về cuối biển

Nhìn liễu vàng ven sông

Bóng hình ai hiển hiện

Trên sóng nước bềnh bồng

Con tim ôm chiều tím

NGUYỄN MẠNH TRINH ** KẺ LẠ TRONG CƠN LỐC THỜI CUỘC

Mốc thời gian sau năm 1975 trải dài từ Việt Nam quê nhà đến xứ người lưu lạc, từ trại tù phi nhân của cộng sản đến đảo tạm dung chờ đợi, tất cả đã trở thành một cái gì rất đặc thù của văn chương hải ngoại. Và người đọc hình như cảm nhận được một mẫu số chung nào đó trên những trang sách đã in.

NGUYỄN AN BÌNH ** CẢM NGHĨ KHI DỪNG Ở GA ĐÔNG HÀ*

*Tặng anh Nguyên Minh người ngồi đối diện cùng tôi chờ sáng khi tàu đến ga Đông Hà.

    

Toa nghiêng nhịp lắc lư ngừng

Đường ray bánh nghiến chợt dừng nghe đau

Lòng trôi theo tiếng còi tàu

Trời đêm vừa ửng vệt màu từ xa.

HỒ CÔNG TÂM ** MAI CON LỚN

Hồ Công Tâm

Mai con lớn khắp nơi toàn người Hán

Tiếng Việt mình, nói nhỏ nhé con ơi

Dù mình sống trên quê cha, đất Tổ

Nhưng ai đông hơn sẽ thành chủ, con à!

Mai con lớn lấy chồng sao tránh khỏi

Bọn Hán kia tìm mọi cách "gieo nòi"

Còn trai Việt thoát sao đời nô lệ?

Chẳng biết lúc nào mất nội tạng, con ơi!

HOÀNG LONG HẢI ** Mẹ Việt Nam

Trước 1945, - rõ ra là trước khi Cộng Sản nắm chính quyền ở nước ta, - hồi đó cũng đã biết khôn, tôi không thấy có việc ca ngợi “Mẹ Việt Nam” như sau nầy, phía vùng Cộng Sản cũng như vùng Quốc Gia.

            Bấy giờ, chỉ có “Lễ Hai Bà Trưng”, nhưng mà do Tây xúi người Việt Nam thực hành.

            Chuyện khá buồn cười phải không?

            Sau khi Tây đầu hàng Đức ở bên Tây (1940), thì Tây bên xứ Đông Dương nầy thấy lạnh giò. Sợ người “dân An Nam” lợi dụng cơ hội nầy nổi lên chống Tây, Tây bèn lập mưu đổi hướng kẻ thù. Thay vì kẻ thù là Tây cướp nước ta, Tây bèn “vẽ” lại lịch sử nước ta “chống Tầu”. Thay vì kẻ thù là “ông Tây mắt xanh mũi lõ”, thì Tây làm nhiều việc tuyên truyền, nhiều nhất là “bích chương” dán ở các trường học, vẽ lại câu chuyện “Hai Bà Trưng chống Tô Định”, “Lê Lợi chống quân Minh”, “Sông Bạch Đằng” với Ngô Quyền phá quân Nam Hán, giết Hoàng Thao, Hưng Đạo đại phá quân Mông Cổ... Kẻ thù là “chú Ba tóc bỏ đuôi chuột”.

TRẦN THIỆN HIỆP ** ĐÃ ĐẾN LÚC & CHÙM MẬT NGỮ

Đã Đến Lúc

đã đến lúc xuống đường tranh đấu

đòi tự do ngôn luận bất đồng

đòi xã hội công bằng cơm áo

đòi đa nguyên, đa đảng quyết lòng

đã đến lúc xuống đường tranh đấu

đòi Cộng sản trả đất dân oan

trả tiền dầu ngoài khơi bán lậu

cổ phần hoá quốc doanh hoàn toàn

PHAN BÁ THUỴ DƯƠNG ** Trong cõi an nhiên

tặng Nguyễn Hòa

1-

Người từ độ về sơn trang quán chiếu

đá rong rêu chưa khóc đã nghẹn lời

con suối bạc lung linh trời ảo diệu

với nắng vàng biển động vọng xa xôi

Thuyền thanh tịnh xuôi theo dòng lặng lẽ

ánh từ dung rực rỡ lửa an nhiên

triền núi hư hao, âm thầm quạnh quẽ

bến đò ngang cũng hiu hắt đôi miền

VĨNH HẢO ** KỶ LỤC CỦA MỘT BẬC THẦY

Ngọn đồi không cao nhưng diện tích khá rộng. Nếu đi bộ một vòng quanh chân đồi, cũng mất gần một ngày. Cây cối trên đồi đã được đốn hạ trụi lủi từ năm năm trước để tiến hành công trình xây dựng ngôi chùa, đạt kỷ lục là có chánh điện rộng lớn nhất nước; bên cạnh đó, lại thêm một kỷ lục là có tượng Phật tọa thiền vĩ đại nhất châu lục. Thế nên, khi công trình xây dựng hoàn tất, nhìn từ xa, chỉ thấy ngôi chùa nguy nga với mái ngói xanh đỏ và tượng Phật to lớn thếp vàng nhũ lóng lánh, nổi bật giữa trời mây, không còn thấy ngọn đồi.

Ngoài chánh điện, nơi đây còn có nhiều tòa nhà rộng lớn, bao gồm tiền sảnh, hậu sảnh, tăng xá, tàng kinh các, bảo tàng viện, tăng quán, v.v… với ngói lợp nhập cảng và cột kèo chạm trổ tinh vi, tiếp nối liền lạc nhau tạo nên một quần thể kiến trúc qui mô, chiếm hết diện tích ngọn đồi, từ chân lên đỉnh, từ mặt trước đến mặt sau.

NGUYỄN AN BÌNH ** KHI QUA ĐỒI CHARLIE

Tôi nghe lá trên rừng đang chuyển  cơn mưa

Khi xe qua đồi Charlie Đắc Tô Tân Cảnh

Màu xanh ngút không giấu đi niềm cô quạnh

Vẫn rợn người hồn tử sĩ lạnh quanh đây.

NGUYỄN MẠNH TRINH ** Chủ đề chiến tranh trong văn học XHCN

XHCN là văn học xã hội chủ nghĩa và cái nền văn học ấy đã được mệnh danh cho cả một thời kỳ mà chủ đích văn học phục vụ chính trị. Khi người làm văn học phải:

"miệng nhai nghị quyết

mắt liếc chủ trương

chân đeo lập trường

tay ôm quan điểm"

thì những chủ đích như chân thiện mỹ hoặc nghệ thuật vị nghệ thuật hay nhân sinh chỉ là những chiêu bài bên ngoài...

TẠ TỴ ** Rồi Mai Đây

Rồi mai đây khi buông tay, nhắm mắt 

Giã biệt đời trở lại cuối trời quên 

Không tưởng nhớ những gì ta đã mất 

Vì trần gian đã tràn ngập ưu phiền . 

Rồi mai đây bạn bè xa vắng hết 

Lấy ai mà thương tiếc lúc chia ly 

Đời tẻ ngắt rã rời bao mỏi mệt 

Hồn chơi vơi theo khúc hát sầu bi . 

TRẦN YÊN HOÀ ** Khúc uyên ương

Ôm tình cúi xuống ngực thơm

Đôi môi khép lại hương trầm dội vang

Ca xang thiên khúc mây ngàn

Là em trổ nhụy tơ vàng đã gieo

Tình thiên cổ vẫn thuyền neo

Thiên thu tình đợi giữa heo hút đời

NGUYỄN THANH HUYỀN ** ÁM THỊ TUỔI THƠ: NHIỆM MÀU CHO NHỮNG ĐIỀU CÒN MÃI

Cuộc sống nó gắn với cuộc đời khít đóng một hành trình, lộ trình mà ở đó không có công nghệ Mackup, tân sửa chỉ song song với chiều “một đi không trở lại”. Hay nói cách khác một tất yếu hiển nhiên “con người không thể tắm hai lần trên một dòng sông trôi”… Nhưng tình đời và lòng người nuối tiếc, thiết tha hay đau đáu xót xa, trằn trọc năm canh, thao thao giục giã, hối thúc mong “repeat, open mode” thì quang cảnh “dòng sông trôi” ấy, dòng nước nóng, lạnh đó sẽ mãi ngự trị ngấm da thịt, thấm vào vùng cảm nhận để một lúc nào đó trí tưởng tượng khứ hồi “mở” sẽ như cuốn phim quay chậm phác họa đầy đủ, chân thật nhất những dung lượng ám ảnh, mong đạt… “ÁM THỊ TUỔI THƠ” của tác giả Lê Viết Hòa đã cho độc giả thấy được “sức mạnh” của cái tình, cái tình và trí lực sẽ một phần nào đó như thảo dược làm “cải tử hoàn sinh cục bộ tức thời và nhất thời tạm dừng” trên bề diện của tiến trình sinh tồn. Mặc dù sự “sống lại” của quá khứ chỉ bằng sự hồi ký ảnh hình qua năng ảnh “ám thị” có độ “nét”, “độ rung” ở tần suất hi hữu “lâm sàng” để những điều “còn mãi” một lần nữa “mãi còn”. “Ám thị tuổi thơ” đã được “tái sinh” bằng phương pháp nhiệm màu này!

TRẦN VĂN SƠN ** NƯỚC THIÊNG

Em không thể phân thân tôi và bóng

Bóng là tôi không thể mượn của người

Em có thể chia đời ra nhiều mảnh

Một mảnh đời là của bóng và tôi

Em không thể chia đời tôi nhiều mảnh

Máu xương này không thể của riêng tôi

NGUYẾN AN BÌNH ** TÌNH YÊU MÀU HOA ANH ĐÀO

    Nghi đáp tàu từ ngoại ô và xuống ga ở trạm Tokyo Metro Kudanshita lúc 8 giờ. Anh lướt nhìn đồng hồ rồi thầm nghĩ chỉ 5 phút đi bộ đến công viên Chidori-ga-fuchi là mình sẽ gặp được lại Khúc Diễm là anh đã cảm thấy niềm vui tràn ngậptrong tâm hồn. Hôm nay hai người hẹn nhau đến công viên nhân ngày nghỉ cuối tuần để cùng ngắm hoa anh đào đang vào thời kỳ nở rộ. Ở đất nước xứ sở mặt trời mọc, khi mùa xuân về tiết trời trở nên ấm áp, cả Nhật Bản tràn ngập sắc hồng và hương thơm dịu nhẹ của một loài hoa sakura mà ta thường gọi là hoa anh đào, người ta có cảm giác muốn được cùng ai đó chia sẻ cảm giác dịu dàng, thân thương trước vẻ đẹp của một loài hoa mảnh mai và thanh khiết. Mùa xuân ở Nhật Bản thường bắt đầu từ tháng 3 và kéo dài đến tận tháng 5. Đây cũng chính là thời điểm hoa anh đào khoe sắc rực rỡ nhất, mãn khai nhất trong năm. Mỗi một bông hoa anh đào được ví như cuộc đời của một võ sĩ đạo samurai khi cần có thể hy sinh trong nụ cười bình thản, vô ưu đi vào cỏi chết nhẹ nhàng như một bông hoa anh đào thanh thản lìa cành về với đất mẹ. Hoa nầy vừa tàn thì hoa khác lại bung nở, rụng xuống đất rồi vẫn còn tươi nguyên và vẫn còn thoang thoảng mùi hương trong gió làm ai cũng phải xao lòng ngất ngây.

HOÀNG LONG HẢI ** Ghét Mỹ

            Ghét Mỹ là một hiện tượng thường thấy ở nhiều nước, nhiều người. Ở những quốc gia thiên tả, những lãnh tụ thiên tả, - dĩ nhiên là bao gồm cả những nước cộng sản như Việt Nam ngày nay, và dân tộc trong các nước ấy, vì bị tuyên truyền nên đâm ra ghét Mỹ. “Đế quốc Mỹ xâm lược nước ta là kẻ thù của nhân dân ta” là bài học đầu tiên trong tất cả các trại cải tạo. Đây không phải là bài học mới dành cho người miền Nam đi tù cải tạo sau 1975 mà là một đề tài giáo dục chính trị căn bản ở miền Bắc đã có từ trước 1975.

CAO THOẠ CHÂU ** LAI RAI CÙNG NGƯỜI NAM BỘ

      Địa hình Nam Bộ nhìn chung bằng phẳng, thiên nhiên không nhiều bất trắc, sông ngòi chằng chịt thảy đều có đường ra biển rất gần, phù sa màu mỡ cùng với khí hậu nóng ẩm quanh năm mà nước là yếu tố tự nhiên lại rất phong phú. Từ đó, các sản vật từ nguồn nước mặn và ngọt và cây trái, rau củ quả xum xuê đa dạng tạo cơ sở cho các món ăn mang đặc thù rõ nét. Lại thêm tánh cách người Nam Bộ phóng khoáng, ham vui, ăn trở thành một phong cách không mang tính tiệc tùng lấy lòng hoặc khoe mẽ, khách khứa, mà ăn vì…vui, vì cái tình không cần thâm hậu miễn là hạp “gu” với nhau!

TRẦN THIỆN HIỆP ** Em về mùa hạ

trên áo em mùa hạ

trong mắt em mây trôi

quẩy gánh tình em đến

tìm kẻ ẩn chân đồi

chiều vàng em lơi tóc

dõi cánh chim bên đèo

hồn xanh trang lá mới

ta say trong gió reo