Tôi và vài cô bạn ở các nơi xa thường điện thoại tám-tám-tám, chuyện đời, chuyện người và chuyện của chị em đàn bà con gái chúng tôi. Cô ở nam bán cầu Úc, cô ở vùng giá tuyết Canada, cô ở trời Âu, nhờ vậy giúp tôi quên đi nỗi nhọc nhằn trong cuộc sống “cơm áo gạo tiền”. Nhớ lại, chuyến đi Việt Nam cách nay không lâu, chúng tôi nói bao nhiêu thứ chuyện tưởng đủ thỏa tình, nhưng trái lại có thêm nhiều đề tài chuyện-dài-nhân-dân-tự-vệ, mà khi còn ở trong nước chúng ta thường nghe truyền khẩu để nhạo những người nói chuyện tầm phào vô tích sự. Một ngày làm việc mệt mỏi. Ánh sáng ban chiều lấp ló sau rặng cây bên ngoài song cửa. Vừa đặt lưng lên giường, tiếng điện thoại reo. Thì ra cô bạn ở Canada gọi. Alô! Không như mọi khi, hôm nay cô bạn miền tuyết kể tôi nghe câu chuyện lý thú vừa xảy ra. Và câu chuyện bắt đầu! *
Buổi sáng mùa Thu trời vùng ngoại ô Canada thật đẹp. Làn sương mỏng thấp thỏm giăng bên sườn đồi. Màu lá qua đêm đổi màu thấy rõ. Vài chiếc lá vàng sớm lìa cành báo hiệu mùa Thu bắt đầu. Ra khỏi hiên nhà để chiêm ngưỡng thiên nhiên vừa khoác chiếc áo mới. Không khí trong lành hít đầy lồng phổi để cảm ơn một ngày mới bắt đầu. Có tiếng chíp chíp trong bụi rậm hàng rào trên lối đi làm Khải, nhà tôi, chú ý. Tiếng kêu của con chim nhỏ như đau đớn, kêu cứu, cấp bách. Chân trần giẫm trên lối đi ban sáng làm cho Khải có cảm giác ớn lạnh. Khải rùng mình, kéo cao cổ áo, khi chân rón rén về hướng có tiếng chim kêu. Tò mò, nhưng sợ chim sẽ bay đi. Tiếng chim càng lúc càng to khi chân bước đến gần. Khải thoáng nghĩ chắc chim rớt khỏi ổ hay vừa mới lìa tổ. Bất giác, Khải hướng mắt lên tàng cây cao, nhưng không thấy tổ chim. Không khó lắm, qua khe lá, Khải thấy con chim sâu nằm sát đất, mỏ ngoác ra kêu chít-chít liên hồi. Thấy Khải, con chim cố vẫy cánh bay nhưng vô vọng.
Trước mắt Khải con chim sâu nhỏ màu luốt xám ửng vàng bị thương nơi chân. Có lẽ bị mèo hàng xóm rình bắt, nhưng chú chim nhỏ chui lọt vào đây tránh. Khải thoáng nghĩ có lẽ thủ phạm là mèo, vì Khải thường thấy lông chim rơi rớt quanh khu này. Khó khăn lắm, Khải mới với tay tới. Tiếng chim vẫn kêu chim chíp nhưng yếu hơn có lẽ vì sức yếu, mà cũng có thể nó yên tâm có người cứu tử. * Khải đặt tên con chim sâu là “Bi”, để dễ dàng cho cả nhà chúng tôi thay phiên trông nom. Khải mua chiếc lồng, song khe hở đủ nhỏ để mèo hàng xóm không đến quấy, và để cho Bi khỏi trốn bay đi trong thời gian dưỡng thương. Cả nhà bận bịu thay phiên trông nom Bi đến nay là đúng một tuần lễ. Chiếc lồng treo lủng lẳng trước nhà lúc ban sáng, tối đến được mang vào trong nhà. Nhớ lại ngày đầu, cả nhà xúm xít dùng Qtip, bông gòn bao quanh và Band Aid bó cái chân bị thương nhỏ xíu của chú chim. Chúng tôi nhìn nhau mỉm cười sau khi “băng bột chân Bi”. Lâu lắm chúng tôi mới có dịp xúm xít nhau như thế, mặc dù gia đình chỉ có mấy người,
chưa đủ đếm trên đầu bàn tay. Hôm nay nhìn Bi khập khễnh trong lồng, lòng cảm thấy hạnh phúc dâng tràn. Khải bỏ vài hạt thức ăn vào lồng, thêm nước vào cốc, ngước đầu nhìn bầu trời trong xanh mùa Thu thật đẹp, và lẩm bẩm lời cám ơn thứ hạnh phúc thật gần nay chợt đến. Chính nhờ chú chim nhỏ này mà cả tuần nay hạnh phúc gia đình tôi như được sưởi ấm trong tiết Thu. Nhà tôi mỗi sáng mang lồng của Bi ra ngoài treo lủng lẳng trên cây, đồng thời rải thức ăn cho chim vừa được anh mua ở pet shop. Tôi hỏi sao vậy? Khải trả lời, để Bi có bạn. Câu trả lời ngắn gọn, nhưng hàm chứa cả tấm lòng cho dù đối với loài vật. Lúc nào anh cũng đáng yêu như thế! Tôi nhìn anh âu yếm, tình yêu như lại vừa được sưởi ấm lên. Đứa con gái của tôi, mỗi ngày sau khi từ trường về, đều săm soi chăm sóc Bi, móm Bi ăn, đưa ngón tay nhẹ vuốt bộ lông con chim nhỏ nay trên đà hồi phục. Nhìn con, tôi tự nhủ: “Con à! Mẹ cũng đã lo cho con như vậy khi còn còn nhỏ, và rồi một ngày con sẽ làm bổn phận người mẹ chăm sóc cho con của mình”. Gia đình nhờ đó, tình thương ruột thịt được vun bồi. Xã hội nhờ đó tiếp tục tăng trưởng. Đến nay Bi đi lại dễ dàng. Chân Bi đã được tháo băng từ mấy ngày nay. Tiếng Bi líu lo đầy sinh khí. Bộ lông mướt rượt. Mắt Bi mở to cả ngày, không bằng trước đây lim dim như người say ngủ.
Trước sân nhà, theo thói quen, bầy chim kéo đến đông hơn vào ban sáng. Tiếng kêu vui tai bằng đủ-mọi-thứ-tiếng của nhiều loại chim khác nhau, nhưng sống thật hòa đồng. Không đấm-đá nhau để giành miếng ăn, như loài người tranh giành quyền chức. Hôm nay là ngày chúng tôi trả Bi về thế giới của loài chim, để được bay bỗng ngắm trời cao, đất rộng, sông dài. Rồi Bi sẽ nếm lại loại hạt mà mình ưa thích, gặp lại đồng loại, và biết đâu Bi sẽ kể hành trình đời nó. Như người chiến sĩ kể lại cảnh tù đày do đồng loại tạo ra ở miền sương lam, gió chướng để giam giữ người không cùng chính kiến.
Như mọi hôm, lồng Bi được mang ra ngoài treo trên cành cây. Ba chúng tôi nhìn Bi thật trìu mến, chia nhau đưa ngón tay nhẹ chạm bộ lông óng mượt. Sau phút do dự, đứa con tôi mở cửa lồng. Bi nhìn chúng tôi chíu chít như mọi khi, nhưng chúng tôi lại nghĩ Bi muốn nói lời cảm ơn, hay lời từ biệt. Bi ướm nhẹ thân hình bé nhỏ ở cửa lồng rồi vẫy đôi cánh bay cao, cao mãi cho đến khi mất hút sau tàng cây. Chúng tôi đưa tay vẫy và đôi cánh Bi phe phẩy nhẹ nhàng trong nắng sớm, như đáp lời chào biệt. Bi trở lại vùng trời yêu thương mà hơn tuần nay vắng nhớ. Còn chúng tôi, thân phận lưu vong, biết bao giờ mới được trở về Quê Hương thân yêu, vùng đất mà chúng tôi đã được sinh ra và lớn lên, để được ngắm giang sơn gấm vóc, nhìn lại nơi chôn nhao cắt rún, đi trên con lộ thân quen!? Lòng tôi nao nao, bất giác buông tiếng thở dài…
Ba chúng tôi cầm tay nhau lúc nào không biết. Hơi ấm truyền cho nhau lúc nào không hay. Tình gia đình và lòng yêu thương tràn đầy, choáng ngập hạnh phúc. Chúng tôi lưu luyến nhìn chiếc lồng trống trơn cửa còn mở. Hôm sau, khi đi làm về, tôi thấy ngoài sân trước có lồng chim sơn màu sắc sặc sỡ trên cột cao, và thấp ở dưới là chiếc lồng của Bi vẫn treo trên ấy mà cửa lồng vẫn chưa đóng. Có dáng nhà tôi và cô con gái thấp thoáng sau rèm cửa sổ nhà. Tôi mĩm cười, niềm vui chợt đến, và quên hết những mệt mỏi sau một ngày làm việc mệt nhọc * Sau khi ghi lại câu chuyện tám-tám-tám với lời tâm sự của cô bạn xứ lạnh tình nồng, tôi cảm thấy lòng nhẹ nhàng như “Chuyện Cánh Chim Sâu”. Và đêm nay, giấc ngủ đến thật dễ dàng, có giấc mơ màu hồng, có chú chim vừa sổ lồng bay cao, thật cao…
Songthy