Tôi
có dịp đọc thơ Nguyễn An Bình – bài đầu tiên (Đêm
Thánh) được đăng trên tạp chí Văn Học năm 1974 của
thế kỷ trước. Thuở ấy, câc tạp chí, tuần báo văn
học nghệ thuật rất ít, khoảng năm sáu tờ xuất bản
tương đối thường xuyên, nhưng ổn định lâu dài thì
chỉ có vài tờ thôi. Bên cạnh các tờ báo có tính
chuyên nghiệp xuất bản từ Saigon ấy – cũng có vài tờ
tạp chí được xuất bản từ các tình thành, do nhiều
nhóm anh em có tâm huyết thành lập, thường thì không đều
và im lặng sau vài số báo ( ngoại trù tờ Ý Thức). Do
vậy, nếu tính từ “mốc thời gian” Nguyễn An Bình
xuất hiện trên các báo – là gần 40 năm! Khoảng thời
gian này so với sự hữu hạn đời người, cũng có thể
nói rằng – gần hết một đời Nguyễn An Bình đã gắn
bó với Thi ca…
Về
sau, tôi cũng đã được biết thêm. cùng năm 74 – Nguyễn
An Bình đã góp mặt trên tạp chí Văn với bài thơ “Yêu
Người”. Nếu tính cả các trang văn học nghệ thuật ở
các báo hằng ngày – Nguyễn An Bình đã có mặt trên 10
tờ báo thuở ấy. Thời còn đi dạy học ở tình lẻ -
thị xãTuy hòa, ngoài giờ lên lớp, thời gian còn lại
rất nhiều - dường như chỉ dành cho việc sáng tác và
bằng hữu; nên tôi đã đọc được hầu hết các tờ
báo VHNT với niềm say mê tuổi trẻ…
Thơ
Nguyễn An Bình thời điểm ấy chưa tạo được ấn tượng
sâu sắc ở tôi, vì anh ít “góp mặt” thường xuyên –
nhưng, dầu chỉ vài lần được giới thiệu trên các tạp
chí “thời danh” lúc ấy – cũng là một sự “nhìn
nhận” đáng nhớ để bạn đọc quan tâm. Có dịp tìm
hiểu thêm, tôi được biết Nguyễn An Bình đã có thơ
xuất bản rất sớm (1970), khi anh vừa 16 tuổi. Tiếp
theo, các năm sau – Nguyễn An Bình đều có thơ xuất bản
– có năm xuất bản đến hai, ba tập (1972)! Tổng cộng
đến nay – Nguyễn An Bình đã có khoảng bảy tác phẩm
được giới thiệu!
Tôi
ghi nhận điều nầy - nhưng không xác định giá trị tác
phẩm, chỉ muốn được nói lên một suy nghĩ rất thật:
“Nguyễn An Bình đã có một niềm đam mê văn
chương rất đáng được trân trọng.” Và hôm nay,
sau gần 40 năm vì chuyện đời dâu biển phải lặng im,
Nguyễn An Bình đã làm tôi ngạc nhiên với tập thơ mới
nhất “Còn Một Chút Mưa Bay”…
Trong
những ngày đầu Thu nơi quê nhà yên vắng, tôi đã được
đọc bản thảo “Còn Một Chút Mưa Bay”- như được
trò chuyện, được chia sẻ, được ôn lại một thời
tuổi trẻ không bao giờ quên, và nhất là được dõi
theo từng bước chân lưu lạc thăng trầm của Nguyễn An
Bình – một người bạn thơ tận miền Tây xa xôi, tôi
chưa một lần được gặp, mà rất quý mến!
Tập
thơ trên 50 bài – gồm nhiều thể loại, nhưng nhiều
nhất là sáu tám và ngũ ngôn – được anh ôm ấp, lưu
giữ từ hơn 40 năm qua (1970-2013). Như đã bày tỏ, tôi đã
đọc thơ Nguyễn An Bình với nổi cảm thông sâu sắc và
sự trân trọng đặc biệt vì lòng đam mê thơ ca của anh
trong gần hết cuộc đời.
Bắt
đầu từ Tình Yêu:
“Yêu
em trời bắt tôi sầu
Lang
thang phố núi xanh màu cỏ cây
Yêu
em mây trắng bay hoài
Bắt
tôi theo đuổi một đời lạnh căm(..)”
Sau
bao tháng năm trưởng thành, vào đời, lưu lạc - trong
Tình Yêu đã có thêm nhiều nổi niềm băn khoăn của tuổi
trẻ, sự khắt khoải thao thức trước thời cuộc:
“Lên
rừng ta ngắt cụm hoa
Xuống
non ta hát bài ca tặng người
Chênh
vênh cây cỏ sầu đời
Nghe
như hơi thở ngậm ngùi bước chân”
Rất
nhiều lúc – nổi cô đơn và khổ đau đã đẩy lên cao-
như một tiếng thở dài bất tận của tuổi trẻ:
“Ta,
nửa đời gian nan
Vai
mang niềm khổ nạn
Ta,
nửa đời gian truân
Thân
mang nhiều vết chém”
Cứ
thế - những bước chân thơ mãi đi dần vào cùng cực
của nổi bất hạnh chung riêng - dòng thơ trải qua bao gập
ghềnh thác đổ:
“(..)Kia
Thạch Hãn! dòng sông đầy thương tích
Bao
năm rồi dấu vết của đao binh
Ta
bùi ngùi nhìn cây trơ cành cọc
Mà
thương hoài cho đất nước điêu linh(..).”
Có
một điều làm tôi quan tâm hơn, dù qua bao biển dâu –
cbịu bao điều bất hạnh, nhưng dòng thơ vẫn luôn xanh
mát, trong trẻo – bên Quê hương, bên bằng hữu, bên
những người thân yêu; với một niềm tự hào rất nhân
bản, và một tình thương yêu rất mực chí tình (cho dù
chỉ là tình cảm riêng tư tiêu cực của kẻ sĩ):
“Lũ
mình từng sống bụi
Giang
hồ vặt đó đây
Nhưng
chưa từng lòn cúi
Nghèo
hoài thế mới hay.
(..)
Uống rượu rồi ngâm thơ
Ôm
trăng hề Lý Bạch
Gẩy
đàn hề Bá Nha
Vỗ
bồn hề Trang Tử.”
Tôi
vẫn thường nghĩ, khi mới tập làm Thơ thì người ta
thấy vần diệu là hay; khi biết làm Thơ –thì thấy chữ
nghĩa được đẽo gọt, bóng bẩy là hay; khi làm Thơ được
rồi – thì thấy quan sát, đột phá, đổi mới (dù chỉ
ở ngôn từ ) là hay; rồi đến một khi nào đó thì sẽ
thấy tất cả đều vô nghĩa, chỉ còn lại tấm lòng với
cảm xúc chân thực của chính mình trào dâng, tuôn chảy
ra một cách tự nhiên, thoát khỏi mọi sự ràng buôc của
ngôn từ, thi tứ - thoát khỏi sự dũa gọt, o bế của
chức danh, tuổi tác, dẳng cấp, giới tính – khi đó,
mới thực sự là Thi Ca…
Theo
tôi, Nguyễn An Bình đã dần dần kinh qua các giai đoạn
từ những tác phẩm đầu tiên, Thơ anh mỗi ngày, đều
có thêm sự “vượt thoát” trong sáng tạo. đó là một
bước tiến rất đáng trân trọng của tập Thơ “Còn
Một Chút Mưa Bay” hôm nay…
Quê
nhà, mùa Vu Lan 2013
MANG
VIÊN LONG